Vorige week werd duidelijk dat schrijver Abdelkader Benali zich terugtrekt als voordrager bij de Nationale Herdenking op 4 mei. Reden daarvan is de ophef die is ontstaan rondom uitspraken over de Joodse gemeenschap, die de schrijver ruim tien jaar geleden deed. Hij zei deze uitspraken te hebben gedaan in een dronken bui. In eerste instantie vond ik ook dat hij nooit voordrager bij de Nationale Herdenking zou mogen zijn, als hij deze uitspraken echt had gedaan. Toen ging ik echter wat verder nadenken. Hij heeft deze uitspraken ruim tien jaar geleden gedaan, in een dronken bui, waarschijnlijk in de vorm van een grap. Moeten deze woorden hem na al die jaren dan nog steeds blijven achtervolgen?
“Jemig, daar blijkt het vol te zitten met Joden. En het vervelendste is: het zijn zoveel Joden. Amsterdamse Joden. Je voelt je als Marokkaan nauwelijks op je gemak. Het lijkt Israël wel. Heel irritant allemaal. Zoveel Joden, dat voelt gewoon gek aan.”
Abdelkader Benali
Hierboven dus hetgeen dat Abdelkader Benali heeft gezegd, een decennium geleden, in een column van Harald Doornbos in HP/De Tijd. Is het een slimme uitspraak? Waarschijnlijk niet en veel mensen zullen het ook niet grappig vinden. Laten we alleen niet doen alsof we zelf allemaal zo heilig zijn. Ik heb al zo vaak van dit soort uitspraken gehoord, door mensen met verschillende nationaliteiten. Meestal wordt zo’n uitspraak ook gewoon weggelachen of gepareerd. Maar omdat het nu een schrijver is, die een voordracht zou doen bij de Nationale Herdenking, wordt er moord en brand geschreeuwd.
Ik wil die woorden niet goedpraten. Het is namelijk een domme uitspraak en een slechte grap. Bedenk alleen wel dat Benali dit alweer tien jaar geleden gezegd heeft, in een dronken bui. Had hij nou vorige week die uitspraak gedaan, dan had ik voor de volle 100% begrepen dat hij die voordracht niet zou mogen doen. Het is alleen al zo lang geleden dat hij de uitspraak gedaan heeft. Was gewoon het gesprek met elkaar aangegaan om uit te vogelen of hij echt achter die uitspraak staat, en uiteraard in wat voor hoedanigheid hij de uitspraak heeft gedaan. Dronken mensen zeggen wel vaker domme dingen.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei had Abdelkader Benali juist uitgekozen om een voordracht te doen, omdat hij al tijdens andere herdenkingen had gesproken en stilgestaan bij de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Hierbij werd hij juist geroemd om zijn inlevingsvermogen. In 2020 ontving hij ook nog de Gouden Ganzenveer voor zijn inzet voor het geschreven woord in de Nederlandse taal. Dat vind ik persoonlijk veel belangrijker dan een uitspraak die hij een decennium geleden heeft gedaan.