Controlfreak

Als ik te maken krijg met een situatie waarin ik niet echt blij ben met de uitkomst, kan dit nog weleens in mijn hoofd rond blijven dolen. Had ik het anders aan moeten pakken? Hoe kan ik het nu het best aanpakken? Wat zijn de gevolgen van mijn keuzes? In plaats van dat ik dan opzoek ga naar één antwoord en daar tevreden mee ben, blijf ik over de situatie nadenken. Hoeveel antwoorden ik ook vind, het is nooit genoeg. Het houdt pas op wanneer het probleem echt is opgelost. Waarom kan ik een probleem niet loslaten? En hoe kan ik het voorkomen dat zo’n situatie beslag van me legt?

Het belangrijkste is dat ik erachter moet komen wat de grondslag van het probleem is. Dat is denk ik best wel makkelijk. Als ik ergens niet meer de volledige controle over heb, iets waarover ik dat wel had kunnen hebben, ga ik me afvragen hoe het is gekomen dat ik de controle ben verloren of uit handen heb gegeven. Het is iets waar ik vaker problemen mee heb gehad. Ik wil het liefst alles zelf oplossen, omdat ik dan zeker weet dat het naar mijn maatstaven gebeurt. Hoewel ik wel heb geleerd om dingen uit handen te geven en anderen te vertrouwen, heb ik het nooit helemaal los kunnen laten. Ergens wil ik de controle blijven houden.

Ik denk dat zelf de controle willen blijven houden hand in hand gaat met perfectionisme, wat natuurlijk een positievere benaming is van faalangst. Of perfectionisme is een vorm van faalangst, dat kan natuurlijk ook nog. Hoewel nooit alles helemaal perfect kan gaan, wil ik wel dat alles zo perfect mogelijk gaat. Die 10% die nooit perfect kan zijn, boeit me niet veel meer, maar als dat getal boven de 10% komt, dan ben ik al snel ontevreden. Het bepalen van dat percentage gaat puur op gevoel, want hoe kan je de slagingspercentage van een niet te meten situatie bepalen? Maar als ik gewoon al het gevoel heb dat ik iets een betere uitkomst had kunnen geven, komt het voor mij dus al boven die 10% uit. Anders had ik er namelijk geen aandacht aan besteed.

Het probleem is echter nog geeneens dat ik de controle wil houden, of dat ik perfectionistisch ben. Het probleem is dat een gebeurtenis helemaal beslag van me kan nemen. Dat zorgt er weer voor dat ik gestresst raak, wat zich vooral uit in dat ik me sneller ergens over kan ergeren, waardoor ik weer ga nadenken over hoe ik iets anders aan had kunnen pakken. Soms helpt het me om ‘s avonds te gaan mediteren, maar als ik echt ergens mee zit, dan kan ik mijn rust ook niet vinden tijdens een meditatiesessie. Toch ontspant het altijd wel om me even te focussen op mijn ademhaling. Je bent dan even helemaal in het nu, en hoeft niet na te denken over het verleden of de toekomst. Wat voor mij toch altijd het beste werkt, is om gewoon weer zelf de controle over een situatie te nemen. Soms kan dat egoïstisch of betweterig over komen, maar op het moment dat ik het vertrouwen weer alleen in mezelf leg, heb ik dat zelf echt nodig. Eerder zal ik dat dus niet doen. Ik ben niet bang om het vertrouwen in anderen te leggen, als die maar dezelfde uitkomst nastreven als ik. Wordt dat vertrouwen dan beschaamd, dan zie ik de noodzaak om te reageren en weer de controle over te nemen. Op dat moment gaat het niet alleen meer om de situatie, maar ook over mijzelf. Ik wil dan gewoon weer afkomen van het gevoel dat ik de controle moet hebben en de perfecte uitkomst moet bewerkstelligen. Hoewel het namelijk soms wel lekker kan zijn om ergens weer de controle over te nemen, moet het geen drang worden.

Deze blog is ontstaan naar aanleiding van een aantal gebeurtenissen van vorige week, waarin ik het gevoel heb gehad dat ik misschien de controle (eerder) over situaties had moeten nemen in plaats van dat ik mijn vertrouwen in anderen legde. Hoewel ik over bepaalde problemen ook echt de controle ga pakken, omdat ik denk dat ik de enige ben die een zo goed als perfecte oplossing kan vinden, heb ik ook dingen losgelaten. Soms ligt iets nou eenmaal buiten je controle. Het heeft dan geen zin meer om er te lang bij stil te blijven staan. Als je iets niet kan veranderen, of als er anderen zijn die capabeler zijn om tot een goede oplossing te komen, is het gewoon klaar. Niet meer aan denken, de controle uit handen geven, en weer doorgaan.